10 اشتباه نابخشودنی تبلیغات اینترنتی

اگرچه تبلیغات اینترنتی یکی از بهترین روش های ترویج کسب و کار در بین صاحبان صنایع و بنگاه های اقتصادی است اما افزایش روزافزون کسب و کارهای جدید و گرایش تمامی آنها به سمت تبلیغات به عنوان تنها ابزار ترویج سازمانی، شرکت ها را بر آن داشته است که بدون رعایت استانداردهای تبلیغات در اینترنت و غافل از ارزیابی حرکت رقبا تنها با صرف هزینه های تبلیغاتی گزاف در بمباران تبلیغاتی قرن 21 پا به میان بگذارند. امروزه بازاریابی در فضای مجازی به یک کسب و کار مدرن تبدیل شده و بسیاری از صاحبان مشاغل را درگیر خود ساخته است. به طوری که شرکت ها به هر طریقی می کوشند تا ورود خود را به میدان رقابت از طریق وب سایت هایشان اعلام کنند.
شکی نیست که با گسترش ارزیابی اینترنتی و گرایش مصرف کنندگان به سمت خرید آنلاین، تبلیغات نیز پا به این عرصه بگذارد و حضورش را در تمامی رسانه های ارتباطی جشن بگیرد. اگر چه تا چندی پیش تبلیغات تنها روی بیلبوردها، روزنامه ها، مجلات، شبکه های رادیویی و تلویزیونی، بدنه اتوبوس ها، ایستگاه های مترو، میادین ورزشی، پل های عابر پیاده و... خودنمایی می کرد اما حالا ترکش های تبلیغات را در جای جای فضای مجازی و به خصوص پرده نمایش وب سایت های پربازدید می توان دید. البته تبلیغات اینترنتی تفاوت آشکاری با دیگر گونه های تبلیغات دارد و آن هم برقراری یک ارتباط دوسویه با مصرف کننده است، به طوری که او را قادر می سازد تا به تنهایی از منافع حاصل از محصول مطلع شود و حتی اقدام به خرید آنلاین کند. فراموش نکنید که ارزش تبلیغات در اینترنت بسته به جایگاه، نحوه تبلیغات و مکان استمرار آن متفاوت است. در واقع هر چه شما در انتخاب شیوه تبلیغات اینترنتی مطلوب و مکان نمایش مناسب محصول خود تمرکز کنید، شانس بیشتری برای توفیق در ارتقای کسب و کار خود خواهید داشت.
امروزه با ورود نسل جدید مرورگرهای اینترنتی و همین طور افزایش سرعت دسترسی به اینترنت، شرکت ها در گرداب تبلیغاتی رقبا گرفتار شده اند و برای رهایی از آن تنها به الگوبرداری کورکورانه از تبلیغات همکارانشان تن داده اند. آنها تنها در این اندیشه اند که در عرصه رقابت، پا به پای همتاهایشان قدم بردارند و در این فضای پرپیچ و خم به یادآوری نام تجاری خود در ذهن مشتریان بالقوه شان بپردازند. از این رو حجم عظیم تبلیغات اینترنتی تا حدودی میزان اثربخشی این نوع تبلیغات را کاهش داده و شرکت ها را به پرداخت هزینه های هنگفت در جهت حرکت موازی با یکدیگر وادار ساخته است. اگر چه هنوز شرکت هایی وجود دارند که با هوشمندی بالا و صرف هزینه های معقول به بهره گیری موثر از ترفندهای تبلیغات اینترنتی می پردازند و حتی با وجود رکود اقتصادی در بعضی از مناطق جهان همچنان به سیر صعودی خود ادامه می دهند و با توجه به شرایط محیطی پیرامونشان از شیوه های تبلیغاتی مناسب در جهت حفظ سهم بازارشان بهره می برند. در ادامه با توجه به اهمیت تبلیغات در اینترنت و همین طور اشتباهات مکرری که از سوی صاحبان شرکت ها و بنگاه های اقتصادی در انجام این نوع تبلیغات سر می زند به 10 اشتباه رایج تبلیغات اینترنتی اشاره می شود.

1- تبلیغ در وب سایت های نامرتبط
بدون شک هیچ شرکتی خواهان دورریختن پول هایش در جهت تبلیغات بی ثمر نیست اما به هر حال بسیاری از صاحبان شرکت ها ناآگاهانه به پرداخت هزینه های تبلیغاتی گزاف و بی مورد در وب سایت های نامرتبط تن می دهند که تنها بازدید اولیه بسیاری از خوانندگان وب سایت را به همراه دارد. اگر چه سایت های خبری، بانک ها، مقالات و سایت های سرگرمی از پربازدیدترین وب سایت ها به شمار می روند و در نتیجه توجه بسیاری از صاحبان کسب و کار را به خود معطوف می سازند اما تبلیغ برخی از مشاغل یا محصولات در این وب سایت ها به معنی دیده شدن در نزد مشتریان بازار هدف نیست و ممکن است حتی اثرات ضد تبلیغ را نیز به دنبال داشته باشد. پس به یاد داشته باشید که تنها در وب سایت هایی تبلیغ کنید که بیشتر به انتشار اخبار و مقالات حوزه کاری شما می پردازند و به طور تخصصی در یک صنعت مشخص فعالیت می کنند. حال اگر چنانچه وب سایت مرتبط با فعالیت سازمانی خود را یافتید بهتر است بخش های پربیننده صفحه اصلی آن وب سایت را مورد هدف قرار دهید.

2- ارسال ایمیل های ناخواسته
اگر شیوه تبلیغاتی خود را براساس ارسال ایمیل های ناخواسته (spam) بنا کرده اید، مطمئن باشید که تنها به نابودی شرکت خود کمک کرده اید. همانطور که می دانید در حال حاضر بازاریابی ایمیلی به عنوان یک ابزار ترویجی موثر در بین شرکت ها رواج یافته است، اگر چه این شیوه قواعد مشخصی دارد که باید برای انجام یک کمپین تبلیغاتی موثر از آنها تبعیت کرد. متاسفانه بسیاری از شرکت ها درک دقیقی از بازاریابی ایمیلی ندارند و با ارسال ایمیل های ناخواسته موجبات انزجار مشتریان بالقوه را فراهم می کنند و تصویر نادرستی از شرکت خود در ذهن آنها حک می کنند.

3- استفاده از یک شیوه تبلیغاتی
فراموش نکنید که تبلیغات اینترنتی روش های متفاوتی دارد و یک شرکت نباید تنها از یک شیوه مشخص در امر تبلیغات خود استفاده کند. بازاریابی ایمیلی، ارسال خبرنامه، به کارگیری بنرهای تبلیغاتی و... برخی از روش های تبلیغات در اینترنت محسوب می شوند، از این رو هر شرکتی باید براساس استراتژی های بازاریابی اش و به تناسب فضای کسب و کاری که دنبال می کند، از روش های تبلیغات اینترنتی به درستی بهره جوید. متاسفانه بارها شاهد آن بوده ایم که شرکت های بسیاری تنها به یکی از شیوه های تبلیغاتی بسنده و در هر بازار هدفی از آن استفاده کرده اند، بدون آنکه علایق و رفتار مصرف کننده آن بازار را مورد ارزیابی قرار دهند. پس به یاد داشته باشید که اگر قرار باشد تمام سرمایه خود را بر یک شیوه تبلیغاتی متمرکز کنید، مطمئناً از سرمایه گذاری در دیگر فرصت های بالقوه به راحتی صرف نظر کرده اید.

4- افزایش بازدید، افزایش فروش
متاسفانه بسیاری از مدیران شرکت ها هنوز بر این باورند که افزایش بازدید از وب سایت های شان به معنای افزایش فروش محصولات شان است. استمرار این نگرش اشتباه در سطح سازمان و در بین کارکنان می تواند موجبات سقوط شرکت و دور شدن آن از آرمان هایش را به دنبال داشته باشد. ممکن است شما وب سایت پربازدیدی داشته باشید، اما در فرآیند فروش توفیق چندانی به دست نیاورید یا بالعکس از وب سایت شما بازدید چندانی صورت نگیرد اما از حجم فروش بالایی برخوردار باشید. پس در هر دو حالت به دقت میزان بازدیدهای خود را مورد ارزیابی قرار دهید و ببینید که چه تعداد از بازدیدهای شما منجر به فروش محصولات تان شده است. فراموش نکنید که نتیجه این ارزیابی ها می تواند اطلاعات سودمندی را در اختیار شما قرار دهد که نهایتاً توفیق مضاعف شما را به دنبال خواهد داشت. همانطور که در مقالات پیشین گفته شد یکی از مزایای افزایش بازدید، ارتقای رتبه وب سابت در موتورهای جستجو است که این خود ارتقای نام تجاری شرکت را به همراه خواهد داشت.

5- به کارگیری بنرهای تبلیغاتی کم اثر
اگر بگوییم که بنرها همچون بیلبوردهای تبلیغاتی مورد رویت بسیاری از مصرف کنندگان قرار می گیرند، چندان گزاف نگفته ایم. همان طور که می دانید طراحی بنرهای تبلیغاتی بسته به نوع فعالیت شرکت ها متفاوت است. استفاده از رنگ های سازمانی، فونت های جذاب، اشکال هندسی معرف آرمان های شرکت و همین طور به کارگیری قالب های اثربخش در طراحی بنرها می تواند مشتریان بیشتری را به امتحان یکباره محصولات شما ترغیب کند. پس همیشه به یاد داشته باشید که بنرهای موفق ارزش و روح زندگی را به مخاطبان عرضه می کنند و هرگز به دنبال گمراه ساختن آنها نیستند، چرا که در بسیاری از بنرها پیام اولیه با محصولات مورد عرضه چندان همخوانی ندارد و در همین قدم اول موجبات بی اعتمادی بازدیدکنندگان بالقوه فراهم و تا همیشه هویت نامناسبی از شرکت در ذهن آنها تصویر می شود. در این خصوص توصیه می شود که در طراحی بنرها تنها از اطلاعات ضروری استفاده کنید و بیشتر به دنبال ترغیب مخاطبان برای بازدید از وب سایتتان باشید.

6- عدم ارزیابی ارزش تبلیغات
مطمئناً هر یک از شرکت ها به دنبال بازگشت سرمایه خود هستند و در این راستا به دقت رابطه بین سرمایه گذاری و بازگشت سرمایه شان را دنبال می کنند اما متاسفانه بسیاری از آنها از ارزیابی بازخورد تبلیغاتشان به کلی صرف نظر می کنند و تنها به فلسفه حضور تقلید کورکورانه از رقبایشان مشغول می شوند. شما به راحتی می توانید با ارزیابی بازدیدها و نحوه ورود بازدیدکنندگان از میزان اثربخشی وب سایت تان مطلع شوید و با توجه به اطلاعات به دست آمده در مورد ادامه روند تبلیغات تان تصمیم هوشمندانه ای اتخاذ کنید. پس اگر متوجه شدید که یکی از شیوه های تبلیغاتی تان اثربخشی چندانی به دنبال نداشته است با تغییر رویکرد بازاریابی خود و سرمایه گذاری در دیگر شیوه های تبلیغاتی از هدر رفتن بخش عظیمی از سرمایه تان جلوگیری کنید. به بیان ساده برای ارزیابی ارزش تبلیغات خود تنها باید آن را از نگاه مشتری و نقطه نظرات او بسنجید.

7- استفاده از پنجره های تبلیغاتی سرزده
پنجره تبلیغاتی سرزده (pop-up) گونه ای از تبلیغات آنلاین محسوب می شود که از سوی موتورهای جستجو مورد حمایت قرار می گیرد و با شناسایی کلمات کلیدی موردنظر بازدیدکننده به عنوان یک پنجره مرورگر مجزا در جلو دیدگان او نمایان می شود. اگرچه این شیوه می تواند مشتریان بیشتری از بازار هدف را مورد شناسایی قرار دهد، اما در موارد بسیاری، کاربران توجه چندانی به این پنجره ها نمی کنند و به سرعت آنها را می بندند. از این رو با تجهیز بسیاری از مرورگرها به فیلتر این پنجره، دیگر این نوع تبلیغات عملاً شانسی برای خودنمایی در جستجوگرها ندارند و سرمایه گذاری در این شیوه تبلیغات اینترنتی تنها از بین رفتن سرمایه های بی بازگشت یک شرکت را به دنبال خواهد داشت.

8- تقلید کورکورانه از تبلیغات رقبا
متاسفانه هنوز شرکت های بسیاری به دنبال کپی برداری صرف از تبلیغات رقبایشان هستند و در این مسیر از هیچ تلاشی مضایقه نمی کنند. همانطور که می دانید این نوع تقلید تنها منجر به ارتقای نام تجاری رقبا می شود و هیچ حاصلی را برای شرکت به دنبال ندارد. در این خصوص توصیه می شود که تنها با استفاده از شیوه های الگوبرداری تبلیغاتی به ارزیابی تبلیغات رقبا بپردازید و با اطلاع از تکنیک های اثربخش آنها و ترکیب با تجربیات و یافته های خود تبلیغات اینترنتی موثری برپا کنید. فراموش نکنید که وجه غالب تبلیغات در تمایز آن با تبلیغات رقباست و شما برای دیده شدن تنها زمانی توفیق بیشتری خواهید داشت که تفاوت ها را آشکار کنید.

9- عدم به کارگیری کلمات کلیدی
وقتی شما می توانید بهترین مبلغ برای خود باشید چرا به راحتی از این ویژگی استفاده نمی کنید. حتماً بارها در مورد اهمیت کلمات کلیدی و نقش آن در ارتقای جایگاه وب سایت ها مطالب بسیاری شنیده اید. امروزه کلمات کلیدی به عنوان یک کمپین تبلیغاتی در جهت جذب مشتریان بیشتر عمل می کنند و شرکت های معتبر را در معرض دید میلیون ها بازدید کننده که از طریق جستجوی محصولات موردنظرشان پا به عرصه فضای مجازی گذاشته اند، قرار می دهند. پس تا می توانید در عنوان و توضیحات وب سایت خود از کلمات کلیدی مرتبط استفاده کنید و بیشتر به دنبال ارتقای رتبه وب سایت خود در صفحات موتورهای جستجو باشید که مطمئناً از این طریق ارزش نام تجاری خود را در قالب چند کلمه کلیدی رایگان در اذهان مشتریان بالقوه خود دوچندان می سازید.

10- تبلیغات برای بخشی از مشتریان
متاسفانه بسیاری از شرکت ها زمانی که روی نوار پیروزی حرکت می کنند از به کارگیری تبلیغات یادآوری کننده به کلی غافل می شوند و از این طریق تعداد بسیاری از مشتریان بالفعل خود را از دست می دهند. در این مرحله شرکت ها بیشتر به جذب مشتریان جدید می پردازند و تمامی شیوه های تبلیغات اینترنتی خود را براساس تبلیغات آگاهی دهنده بنا می کنند. همانطور که می دانید هزینه های جذب مشتریان جدید 3 تا 30 برابر هزینه حفظ مشتریان قدیمی است پس همزمان که در حال استفاده از تبلیغات آگاهی دهنده برای جذب مشتریان بالقوه هستید با به کارگیری شیوه های مدرن تبلیغاتی از تبلیغات یادآوری کننده استفاده کنید و به معرفی مزایای جدید محصولات تان به مشتریان قدیمی بپردازید.

e-Commerce و راهکارهای ورود به تجارت الکترونیکی

اگر‌ دوران ‌حاضر به عنوان عصر ارتباطات خوانده می‌شود، یکی از مهمترین علل آن گسترش شبکه‌های ‌الکترونیکی، خصوصاً اینترنت می‌باشد. با ورود هر تکنولوژی جدید راهکارهای استفاده تجاری از آن هم ابداع می شود توسعه شبکه اینترنت نیز موجب پیدایش مفهوم جدیدی به نام (تجارت الکترونیکی) ” (e-Commerce) در نیمه دهه نود گردید. اگر چه تعریف تجارت الکترونیکی استفاده از شبکه های کامپیوتری برای مقاصد تجاری و اقتصادی می‌باشد، اما تأثیرات بسیط آن از حد این تعریف ابتدایی تجاوز می‌کند. با پیدایش تجارت الکترونیکی نوع جدیدی از کسب و کار به وجود آمده که به آن e-Business ? گفته می‌شود. e-Business شامل شکل الکترونیکی کلیه فرآیندهای سازمان از قبیل تولید، امور مالی و اداری، مدیریت انسانی ، بازاریابی و فروش، تحقیق و توسعه می‌باشد. از این رو تجارت الکترونیکی گاهی زیرمجموعه و زمانی پدید آورنده e-Business? شناخته می‌شود. از جهت دیگر تغییر فرایندهای کنونی نیز به متولدشدن تـولید الکترونیکی ، امور مالی الکترونیکی، مدیریت الکترونیکی منابع انسانی، تبلیغات روی شبکه، بازاریابی و فروش الکترونیکی و صدها فرایند “e?” دیگر منجر گردیده است. شرکت‌هایی که قـصد ورود به عرصـه تجارت الکترونیـک را دارند، باید شناخت کاملی نسبت به جنبه های مختلف آن شامل C۲B، B۲B، B۲G، E۲B و… را دارا می باشند. C۲B (Business to Consumer? ) یکی از شناخته شده‌ترین و در عین حال ساده‌ترین نوع تجارت الکترونیکی است که منجر به ارتباط بین یک واحد تجاری و مشتریان می شود. این مدل با گرفتن سفارش مستقیـم از مشتری به وسیله حذف واسطه‌های بین عرضه‌کنندگان و متقاضیان، باعث کاهش هزینه‌ها و در نتیجه پایین آمدن قیمت شده است .

مدل B۲B (Business to Business? ) مهمترین نوع تجارت الکترونیکی است که بیش از نصف درآمدهای تجارت الکترونیکی را به خود اختصاص داده است. این مدل موجب ایجاد یک ارتباط گسترده جهانی بین تامین کنندگان ، تولید کنندگان ، توزیع کنندگان و فروشندگان گردیده است .

گسترش بیشتر B۲B نسبت به سایر کارکردهای اینترنت، به علت وجود یک رابطه فیزیکی بین طرفین علاوه بر روابط مجازی است که نقص اینترنت را در اعتمادسازی جبران می‌کند.

کارکرد B۲G ( Government to Business ) باعث تسهیل فرایندهای اداری توسط دولت شده است .

شناخت E۲B (Business to employee? ) منجر به آزاد سازی فعالیت های سازمان‌ها از قید محدوده فیزیکی سازمان می‌گردد . جهت آغاز هر گونه فعالیت تجاری ، داشتن یک” مدل تجاری ” (Business Model) الزامی است .

مدل تجاری نحوه فعالیت های شخصی یا سازمانی را جهت دستیابی به سود اقتصادی بیان می‌کند . بر اساس مدل تجاری ، مزایا و معایب تجارت الکترونیکی سنجیده شده تا مساله بودن یا نبودن در تجارت الکترونیکی مشخص شود .

● مزایای تجارت الکترونیکی :

- گسترش بازار هدف به یک بازار گسترده جهانی با میلیونها مشتری ، حتی با داشتن سود سرانه اندک ، به علت مخاطبین زیاد در نهایت سود سرشاری حاصل خواهد شد .

- جذب سرمایه‌گذاران علاقه‌مند به مشارکت در زمینه‌هایی با ریسک بالاVenture Capital .

این امکان جدیدی است که اینترنت در اختیار شرکت های کوچک و متوسط گذاشته ، تا بتوانند ایده های خود را برابر شرکت های بزرگ به آزمایش بگذارند .

- علاوه بر موارد فوق ، از کارکردهای ذکر شده نیز می توان در راستای پیشبرد مدل تجاری خود بهره جست .

● تحدیدهای تجاری الکترونیکی :

- افتادن در دام تفکر غلطی که می پندارد با ورود به تجارت الکترونیکی یک شبه سود سرشاری را حاصل خواهد نمود . باید توجه داشت که از هر ۱۰ شرکت متولد شده ، ۹ شرکت در همان آغاز امر با شکست مواجه شده اند .

- وقتی که سازمان خود را با دیگری سهیم می‌شوید ، تا حدودی از امنیت خود می‌کاهید. در واقع اعتماد و امنیت دو کفه ترازو هستند که با سنگین ترکردن یکی ، دیگری از تعادل خارج می‌شود .

- ورود اینترنت به ساختار ذهن بشر ، موجب تغییرات در فرهنگ ملل و به تبع آن شرکتها خواهد گردید . عده ای بر این باورند که نمی توان تجارت الکترونیکی را در جامعه ما پیاده سازی نمود . گاهی با اشاره به عواقب آن و گاهی با اشاره به عدم وجود زیرساخت‌های لازم در جامعه ، سعی در مخالفت با تجارت الکترونیکی دارند . باید توجه داشت که تجارت الکترونیکی اجزاء مختلف دارد و ما می توانیم با بهره گیری از برخی از این اجزاء ، به تجارت الکترونیکی پاره ای (Partial e- Commerce) دست یابیم.

در تجارت الکترونیکی پاره ای برخی از فرایندهای کاری به صورت غیرالکترونیکی و سنتی انجام می‌شوند . به عنوان مثال فروشگاه زنجیره ای شهروند دارای زیرساخت‌های یکپارچه الکترونیکی نبوده و مبادلات پولی خود را نیز به صورت سنتی انجام می‌دهد. شهروند از اینترنت به عنوان یک پل ارنباطی با مشتریان خود بهره گرفته و پس از دریافت سفارش آنها ، اجناس را تحویل داده و نقداً وجه آن را دریافت می‌کند . این مدل تجارت الکترونیکی پاره ای نمونه‌ی بسیار کارآمد با توجه به زیرساخت‌های فعلی کشور ما می‌باشد.

پس از طرح مدل تجاری شرکـتها باید به تهیه یک «طرح تجاری» (Business Plane)اقدام نمایند. طرح تجاری ، مجموعه ای از اهداف ، اساسنامه ، استراتژیها ، پیش بینی های مالی هر شرکت می‌باشد . مدون کردن طرح تجاری به مشخص شدن اهداف شرکت برای مدیران، کارکنان، سرمایه‌گذاران و حتی خریداران می‌ انجامد .در طرح تجاری بازار هدف ، مزیتهای رقابتی شرکت و موقعیت رقبا در برابر آن در نظر گرفته می‌شود. از سویی بسترهای لازم برای کار و ضعف و قوت آنها شناخته می‌گردند. طرح تجاری تنها یک شکل نوشته نمی شود بلکه طرح های مختلفی برای ارائه به مدیران، کارکنان، مشتریان، و مهمتر از همه سرمایه‌گذاران تهیه می شوند . امروزه با داشتن یک طرح تجاری قوی می توان از مزیت شیوه های جدید سرمایه گذاری پدید آمده بهره گرفت . این گونه سرمایه‌گذاران تنها به مشارکت در فعالیتهای با رشد نموی و بازگشت سرمایه بالا علاقه‌مندند و حتی در کشور ما نیز نمونه‌هایی از آن وجود دارد . از مهمترین آنها می توان به «بانک توسعه‌ی کشورهای اسلامی» اشاره نمود. مشارکت با اینگونه سرمایه‌گذاران امکان استفاده از ارتباطات و تجربیات آنها را نیز فراهم می‌آورد در پایان برنامه ریزی و شروع به انجام تجارت الکترونیکی، شرکت‌هایی که از پیش سیستم‌های خاص خود که به “Legacy system? ” مشهورند را داشته‌اند، باید آنها را شناخته و بر مبنای اصول مدیریت سیـستم‌های اطلاعاتی (ISM) فرایـندهای خود را طراحی مجدد (Reengineering?) کنند. اگر این سیستم‌ها در سازمان وجود ندارد باید بر اساس نیازها از ابتدا خلق شوند . بعنوان مثال در یک سیستم یکپارچه با رسیدن سطح موجودی به مقدار پیش تعیین شده، سفارشات به صورت خودکار فرستاده می‌شوند که باعث کاهش هزینه‌ی بالا سری و مهمتر از آن افزایش سرعت می‌گردد.?شرکت باید فناوری‌های لازم برای دستیابی مشتریان به اطلاعات و خدمات را براساس طرح تجاری خود فراهم نماید. این فناوری‌ها شامل سایتهای معمولی یا پویا، امکان خرید و فروش از طریق سایت، پهنای باند مناسب برای دسترسی سریع مشتری و به روزرسانی اطلاعات می باشد. با ایجاد سیستمهای اطلاعاتی در شرکت و یکپارچه‌سازی‌ آنها، اطلاعات مستقیما برای مشتری نمایش داده شده و عملیات به‌روز‌ رسانی نیز به صورت خودکار انجام می‌شود. سیستم های اطلاعاتی می‌توانند شراکت اینترنتی? (e-Partnership) را به وجود آورند یا از طریق آنها با شرکای فعلی سریع‌تر و گسترده‌ای رابطه برقرار نمود. یکی از نمونه‌های موفق این‌گونه روابط بین شرکت Volvo و تأمین‌کننده قطعات الکترونیکی این شرکت که در ژاپن بود، رخ داد. برای طراحی یک مدل جدید خودرو، میکروچیپ کوچکی به منظور کنترل موتور اتومبیل در ژاپن ساخته شده بود اما کارشناسان ولوو به این نتیجه رسیدند که ابعاد آن بیش از فضای موجود در طرح جدید است. با استفاده از ارتباطات شبکه‌ای، قطعه به سرعت طراحی مجدد شد و ولوو موفق شد اتومبیل را به موقع عرضه کند. در کشور ما هم تعدادی از شرکتهای نرم‌افزاری با شرکتهای خارجی شراکت الکترونیکی دارند. این‌گونه شرکتها محصولات نرم‌افزاری و طرح‌های CAD را برای طرف خارجی خود از طریق اینترنت ارسال می‌کنند. مدل تجاری این شرکتها نیز به علت تفاوت فاحش نرخ ارز و خدمات بین ایران و سایر کشورها، مدلی موفق است. تصور عمومی مهم‌ترین مشکل ایجاد یک تجارت الکترونیکی موفق در ایران را ضعف زیرساخت‌های تکنولوژیکی می‌پندارند، ولی شاید مهم‌ترین چالش موجود ضعف قانون و عدم اجرای درست قوانین فعلی است. اگر چه قوه قضائیه با اقدامی به جا و مناسب تعدادی از قضات کشور را برای تحقیق در مورد اینترنت، تجارت الکترونیکی و قوانین موجود در سایر کشورها به خارج اعزام کرده است، اما رفع این معضل مستلزم تلاش تمامی قوای کشور می‌باشد.

تلاش برای دست‌یابی به یک تجارت الکترونیکی، با تلاش مداوم در طول زمان حاصل می‌گردد. همان‌گونه که اندیشه رسیدن یکباره به شرکت الکترونیکی موفق اشتباه است، این پندار هم که حل هر مشکل منوط به رفع مشکلات قبلی است، نادرست می‌باشد. برای رفع مشکلات می‌توان از هم‌اکنون و به صورت موازی تلاش نمود.

▪ روزنامه : اصولاً تجارت الکترونیکی چیست و چگونه به وجود‌ آمد ؟

- تجارت الکترونیکی زمینه‌ای است که امروزه صحبت زیادی در مورد آن در جامعه می‌شود بدون آنکه به معنا و مفهوم آن پرداخته شود و در نتیجه فکر می‌کنم در این مصاحبه که محور آن تجارت الکترونیکی است بسیار مناسب است که قبل از هر چیز در مورد تعریف آن صحبت نماییم . البته باید توجه داشت که با توجه به اینکه تجارت الکترونیکی حوزه ‌جدیدی است که تعریف آن نیز هنوز در حال تغییر‌ و ‌تکامل بوده و طی چند سال گذشته چندین بار تغییر کرده است. هرچند تاریخچه انجام فعالیتهای تجاری به صورت الکترونیکی(از قبیل مبادله الکترونیکی اطلاعات یاEDI ، انتقال الکترونیکی پول یاEFT و ماشین‌های خودپردازنده ATM) به قبل از توسعه اینترنت برمی‌گردد لکن واژه تجارت الکترونیکی e- Commerce در حوالی سال ۱۹۹۶ ، یعنی حدود سه سال پس از ورود اینترنت به عرصه تجارت مصطلح شد . این تحول مهم که موجبات ورود شرکتهای کوچک و متوسط و نیز عموم مردم به فعالیتهای تجاری از طریق اینترنت را فراهم نمود، تاثیرات عمیقی را علیرغم عمر کوتاه خود بر زندگی بشر به جای گذاشته و موجب ایجاد تغییرات بنیادی در کلیه عرصه‌ها اعم از اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، و غیره گردیده و تغییرات مستمری نیز در آینده نزدیک قابل پیش‌بینی است. براساس یکی از آخرین تعاریفی که از تجارت الکترونیکی وجود دارد، و به نظر من در مقایسه با سایر تعاریف موجود از جامعیت و فراگیری خوبی برخوردار است. تجارت الکترونیکی عبارت ایت از خرید (buy) و فروش ( sell) و مبادله‌ی Exchange ) کالا (product) ، خدمات (services)و اطلاعات (information) از طریق شبکه‌های کامپیوتر از جمله اینترنت. پس در نتیجه اولا در تجارت الکترونیکی فقط برای خریدوفروش نیست و مبادله را نیز شامل‌ می‌شود، ثانیا فقط برای محصول و کالا هم نیست بلکه اطلاعات را هم در بر می‌گیرد و ثانیا لازم نیست حتما از طریق اینترنت انجام شود بلکه می‌تواند از طریق شبکه‌های کامپیوتری اختصاصی نیز صورت پذیرد. بنابراین با این تعریف اگر شرکتی سایت ساده‌ای درست کند و بر روی آن تنها اطلاعات خود را قرار دهد وارد تجارت الکترونیکی شده است. بر اساس این تعریف جدید حتی دولت الکترونیکی هم زیرمجموعه‌ای از تجارت الکترونیکی است. همچنین پزشکی از راه دور(e-Medicine) و آموزش الکترونیکی هم جزء زیرمجموعه‌های تجارت الکترونیکی هستند. در واقع تعریف جدید مانند چتری است که کلید کاربردهای اصلی اینترنت را پوشش می‌دهد. تا آنجا که من اطلاع دارم این جامع‌ترین تعریفی است که ما فعلا برای تجارت الکترونیکی داریم. البته باید توجه داشت که اولا این تعریف نیز در آینده احتمالا کامل‌تر خواهد شد و ثانیاً در حال حاضر نیز افرادی می توانند باشند که تعاریف دیگری برای تجارت الکترونیکی ارائه نمایند که هیچ اشکالی هم ندارد. مهم این است که ما وقتی در مورد تجارت الکترونیکی صحبت و یا تصمیم گیری می‌کنیم مشخص کنیم که چه تعریفی از آن داریم تا نتیجه بحث قابل فهم‌تر باشد. در این مصاحبه منظور من از تجارت الکترونیکی همان است که در این تعریف گفته شد در نتیجه در برگیرنده کاربردهای مهمی از قبیل دولت الکترونیکی، پزشکی الکترونیکی و آموزش الکترونیکی نیز می باشد .

▪ روزنامه: وقتی که اینترنت به عنوان یک ابزار قدرتمند چند رسانه‌ای وارد وزه تجارت شد چگونه روی اقتصاد تاثیر گذاشت؟

- ورود اینترنت بر عرصه تجارت که از حوالی سال ۹۴ شروع شد مدلهای تجاری multimedia جدیدی را مطرح کرد که تا قبل از آن به ذهن کسی نمیرسید. به بیان ساده مدل تجارت نحوه کسب درآمد یک شرکت از فعالیت تجاریش است. مثلا نوکیا با فروش موبایل کسب درآمد می‌کند. مدل تجاری این شرکت فروش موبایل است. عمده‌ترین چیزی که اینترنت به اقتصاد سنتی عرض کرد ارائه محصولات و خدمات جدید به مشتریان بر روی اینترنت بود. البته این شروع کار بود و بعدها این تاثیر ادامه پیدا کرد به اینکه نه تنها شرکتها خدمات و محصولات جدید را از طریق اینترنت به مشتریان خود ارائه کردند – که در اصطلاح C۲B Business to Business خوانده می‌شود . با ورود اینترنت به حوزه تجاری، شرکتها دیگر مجبور نبودند که با صرف چندین میلیون دلار، شبکه‌های اختصاصی برای خودشان ایجاد کنند تا مبادلات تجاری خود با شرکای تجاریشان را انجام دهند بلکه با استفاده از اینترنت که یک بستر عمومی است و با قیمت بسیار کم توانستند به مبادلات تجاری به صورت B۲B بین خودشان مبادرت بورزند. حسن تحول جدید این بود که نه تنها شرکتهای بزرگ بلکه شرکتهای کوچک و متوسط و حتی اشخاص عادی هم با توجه به هزینه پایین استفاده از شبکه اینترنت توانستند وارد تجارت الکترونیکی بشوند. تا قبل از ورود اینترنت به عرصه‌ی تجارت، تجارت الکترونیکی به تجارت میان شرکت‌های بزرگ و یا شرکت‌های بزرگ یا خریداران یا تامین‌کنندگان خودشان منحصر به فرد بود اما از زمانی که اینترنت وارد فعالیتهای تجاری شد چون از یک بستر عمومی ارزان قیمت این کار استفاده می‌کرد امکان ورود شرکت‌های کوچک و متوسط موسوم به SME (Small medium enterprise) نیز به تجارت الکترونیکی فراهم شد. تحول دیگری که ایجاد شد این بود که شرکتها توانستند با شرکای خود از این طریق همکاری بهتر و مؤثرتری را در جهت رسیدن به اهداف خود به‌عمل آوند . به عنوان مثال محصولی را یک شرکت طراحی می‌کند و شرکت دیگری تولید و شرکت بعدی بازاریـابی کرده و به فـروش می‌رساند. همه این شرکـتها در یک طرف نیز هـستند و می‌خواهند یک محصول را به مشتریان به فروش برسانند و از اینترنت به عنوان ابزاری برای ارتقاء همکاریشان استفاده می‌کنند. این شاخه از تجارت الکترونیکی‌ بعدها به C-Commerce

(Collabrative commerce) موسوم شد که در آن تمام شرکتهایی که با هم در جهت طراحی، تولید و فروش یک محصول همکاری می‌کنند از طریق اینترنت فعالیتشان را انجام می‌دهند. تحول دیگری که اتفاق افتاد ارتباط شرکتها با کارشناسان یا اصطلاحاE۲B بود. قبلا اکثر شرکت‌های‌ متوسط و بزرگ نمی توانستند با کلیه کارکنان خود به راحتی ارتباط برقرار کنند و اگر شرکتی در صد شهر یا کشور نمایندگی داشت برای اینکه با پرسنل خود صحبت کند با مشکلات زیادی‌مواجه می‌شد. مدل B۲Eمدل جدیدی بود که پس از ورود اینترنت به حوزه تجارت شکل گرفت و در نتیجه حتی شرکتهای کوچک هم می توانند با کارکردن خود در اقصی نقاط کشور و یا جهان تماس بگیرند . مدل دیگری که تا قبل از اینترنت وجود نداشت ارتباط شرکت‌‌ها با دولت یا اصطلاحا G۲B بود که با آن شرکتها توانستند فعالیتها و کارهایی که با دولت دارند از طریق بستر اینترنت انجام دهند. مثلا مالیات خودشان را به صورت online پرداخت کنند و یا مجوزهای رسمی خود را از طریق اینترنت از دولت دریافت و اطلاعات و گزارشات موردنیاز را مبادله کنند و با اینکه در مناقصه‌ها و مزایده‌هایی که از طرف دولت برگزار می‌شود شرکت نمایند.

▪ روزنامه: برای ورود به تجارت الکترونیکی مدیران شرکتها باید چه تغییراتی را اعمال کنند؟

- در پاسخ به این پرسش اولین سؤال آن است که اصلاً چرا شرکتها باید به تجارت الکترونیکی روی بیاورند؟ مثلاً اگر فردی مدیرعامل ایران‌خودرو بشود چه انگیزه‌ای دارد که پیکان را خوب تولید کند؟ وقتی که مردم برای خرید آن در صف می‌ایستند و پیکان را با هر کیفیت نامطلوبی و به هر قیمتی می‌خرند . تنها به این دلیل که امکان خرید آن از جای دیگر را ندارند و البته راضی هم هستند چون می‌توانند آنرا گرانتر به یک نفر دیگر بفروشند. چه انگیزه‌ای برای مدیریت شرکت به منظور ارتقاء کیفیت، کاهش قیمت و ارائه خدمات بهتر به مشتریان باقی می ماند؟

چند سال قبل چند نفر از دانش‌جویان شریف برای انجام پروژه درسی کنترل کیفیت به یک کارخانه فنرسازی خودرو رفته بودند می خواستند با استفاده از دروسی که فرا‌گرفته‌بوده‌اند به آن کارخانه کمک کنند کیفیت فنرهایش را بالا ببرد و در جهت روشن‌سازی افکار مدیر کارخانه به او توضیح می‌دادند که با پایین آوردن میزان ضایعات هزینه تولید کاهش یافته و در نتیجه سود شرکت افزایش خواهد یافت . نهایتاً مدیر‌کارخانه بعد از اینکه با دانش‌جویان صمیمی شده بود به آنها گفت که من اصلاً تمایلی به پایین‌آوردن ضایعاتم ندارم چون عمده سود من از محل ضایعاتم است. زیرا مجبورم فنرهای سالم را به قیمت دولتی بفروشم ولی ضایعات را با قیمت آزاد می‌فروشم! ببینید وقتی که سیستم اقتصادی طبیعی نباشد مثل مورد فوق تولیدکننده انگیزه‌ای برای بالا بردن کیفیتش ندارد. این وقتی است که اقتصاد بسته و غیرطبیعی باشد، نتیجه‌اش هم این است که تولیدکننده نه تنها به دنبال کیفیت مطلوب و سرویس‌دهی بهتر نیست بلکه در مواردی انگیزه معکوس نیز پیدا می‌کند .

مناسبات اقتصادی و اجتماعی هم مثل فیزیک و سایر علوم قانونمند هستند منتهی بر علومی مثل فیزیک این قوانین فوراً خودشان را نشان می‌دهند. مثلاً وقتی سیب از دست شما رها می‌شود قانون جاذبه بلافاصله عمل می‌کند و سیب به زمین می‌افتد. متاسفانه بسیاری از قانونمندی‌ها در سیستمهای اقتصادی و اجتماعی تاثیر خود را به کندی نشان می‌دهند و به این دلیل بسیاری از مردم از این تاثیرات غافل می شوند. مثال فوق تمها نمونه‌ای از این موضوع است. انگیزه‌های درونی برای رشد و شکوفایی زمانی ایجاد می شود که رقابت در بازار وجود داشته‌باشد. دولت نقش حاکمیتی نظارتی خود را ایفا‌ می‌کند و تصدی را به مردم بدهد و تنها بر سلامت بر رقابت نظارت کند. تنها در این صورت که شرکتها انگیزه درونی پیدا می‌کنند که کیفیت را بهتر کنند، چون اگر این کار را نکنند سایر رقیبان این سرویسها را می‌دهند و شرکتی که این کار را نکند حذف یا ضعیف می‌شود. پس سیستمها باید بطور طبیعی عمل‌کنند نه با دستور و بخشنامه. در سیستم طبیعی اقتصادی شرکت باید کالا و خدمات با کیفیت خوب و قیمت مناسب ارائه کند تا بتواند به حیات خود ادامه دهد چون در غیر اینصورت رقبایش که این کار را می‌کنند، برنده خواهند بود. البته همانطور که گفتم رمز موفقیت در این مسیر یکی ایجاد فضای رقابت و دیگری نظارت بر سلامت رقابت توسط دولت است وگرنه اگر قرار باشد شرکتهای دولتی و نیمه‌دولتی و یا بنیاد‌هایمان کالاها را با سوبسید از محل سایر درآمدهای خود و یا با معافیت از مالیات عرضه کنند، در حالیکه رقبایشان در بخش خصوصی برای همان کار باید مالیات بپردازند، رقابت سالم شده و عملاً موفقیتی حاصل نخواهد شد. در نتیجه اولین اصل این است که رقابت را تشدید کنیم تا شرکتها مجبور شوند برای ایفای خود به سرویسهای بهتر از جمله تجارت الکترونیکی روی آورند تا ضمن کاهش قیمتها بتوانند رضایتمندی مشتریان را به‌دست آورند. حالا اگر فضای رقابتی ایجاد شد و در مدیران این احساس نیازمندی به ارتقاء محصولات و خدمات بوجود آمد : سؤال این است که چگونه این کار را انجام دهند؟ پس حالا فرض کنیم انگیزه لازم در مدیریت شرکت برای ورود به تجارت الکترونیکی ایجاد شده است، بسترهای مالی، بانکی، مخابراتی، فنی، امنیتی، و غیره نیز در کشور فراهم شده است. تازه از اینجا به بعد مساله اصلی مطرح می‌شود و آن این که چطور باید در شرکت یا سازمان خود تجارت الکترونیکی را پیاده‌کنیم. برای این کار اول مدیران باید در سازمان خود فرهنگ‌سازی کنند. اجازه ‌دهند کارکنانشان به اینترنت دسترسی داشته باشند. کامپیوتر در اختیار آنها قرار‌دهد تا بتدریج ترسشان از کار با کامپیوتر بریزد.

اینترنت در اختیارشان بگذارند تا با آن کار کنند . بعد سمینارها و کلاس‌های آموزشی متناسب بگذارند و برایشان روشن کنند که استفاده از تجارت الکترونیکی چه محسناتی دارد و تناسب با ظرفیت سازمان دوران بلوغ تجارت الکترونیکی را با همکاری و همفکری خود کارکنان سازمان طی کنند. هیچ سازمانی نمی‌تواند یک شبه به یک فرد بالغ تبدیل شود. نباید انتظار داشت سازمانی که حتی وب‌سایتی برای معرفی خود ندارد یکسره به کاملترین مرحله تجارت الکترونیکی برسد. پیاده‌سازی تجارت الکترونیکی مراحلی دارد و برای جذب و هضم در سازمان نیاز به زمان دارد. دوران تکامل تجارت الکترونیکی پنج مرحله دارد. (E – Commerce maturity model) :

۱) شرکت یا سازمان با ایجاد یک سایت ساده اطلاعات محصولات و خدمات تولیدش را از طریق اینترنت در اختیار علاقه‌مندان قرار‌دهد.

۲-)در این مرحله سایت شرکت بسیار بزرگ و لـذا از یک پایگاه داده‌ای (Data base) برای نگهداری اطلاعات استفاده می‌شود و در نتیجه ضمن ایجاد گسترش سریع سایت نگهداری آن امکان‌پذیر می‌شود زیرا به عنوان مثال برای تغییر مشخصات یا قیمت یک کالا نیازی به تغییر تعداد زیادی صفحه وب نداریم و تنها کافیست اطلاعات آن محصول را در پایگاه داده‌ای تغییر دهیم. در این مرحله فروش از طریق سایت امکانپذیر است .ولی پرداخت هنوز نمی‌تواند به صورت online انجام شود.

۳) در این مرحله کاربران امکان تعامل (interaction) با سایت فروشنده از طریق وب،e-mail، chat،voice و غیره را پیدا کند.

۴) در این مرحله عملیات پرداخت بصورت امن نیز از طریق اینترنت برای مشتریان فراهم می‌گردد.

۵) مرحله آخر که بسیار پیش‌رفته است و نیازمند زمان طولانی‌تری می‌باشد مرحله یکپارچگی Seamlessness است که در آن سیستمهای واسطه با مردم یا اصطلاحاً END FRONT که کاربران از طریق مرورگرها با آنها کار می‌کنند، با سیستم‌های موجود سازمان یکپارچه می‌شوند. در این حالت اگر یک نفر از فروشگاهی کالایی خریداری کند، موجودی کالای مزبور به میزان خریداری شده کاهش یافته و دفعه بعد که فرد دیگری می خواهد خریدکند به صورت REAL TIME موجودی جدید را می‌بیند. مرحله یکپارچه سازی کاملترین مرحله در تجارت الکترونیکی است که در آن نتیجه کلیه عملیات مربوط به خرید مشتری در اعماق سیستم های سازمان فورا منعکس می‌شود. در سیستمهای ابتدایی‌تر اگر فردی کالای خاصی را بخرد که موجودی آن تمام شده‌است از فروشگاه به او زنگ زده و می‌گویند که کالای مورد نظر شما را نداریم و اگر بخواهد کالای مشابه‌ای برایش می‌فرستند. این سرویس به عنوان مثال در فروشگاه‌های شهروند ارائه میشود و البته این هم برای شروع کار خوب است و بهتر از حضور فیزیکی در فروشگاه برای خرید میباشد ولی جزء مراحل پایین‌تر بلوغ در تجارت الکترونیکی محسوب می‌شود. مرحله بالاتر این است که موجودی کالا به صورت REAL TIME برروی سایت وجود داشته باشد.

▪ روزنامه: و به این مرحله بلوغ چگونه می‌توانیم دست پیدا کنیم؟

ـ برای رسیدن بهTOTALL SYSTEM – یعنی سیستمهایی که در آن کلیه عملیات در زنجیره‌ تامین کال او خدمات به صورت یکپارچه به هم متصل هستند- در تجارت الکترونیکی باید از دو زاویه حرکت کنیم. یک زاویه Front end و دیگری Back end . در Back end – که منظور سیستمهای سازمانی است – بعضی از شرکتها و سازمانها از قبل سیستمهای خود را دارند و بعضیها ندارند و باید آنها را ایجاد کنند. در Front end مشکل کمتر است چون کمتر با رویه‌های موجود سازمان کار دارد و لذا با بکارگیری افراد متخصص به راحتی می‌توانیم آنها را ایجاد کنیم. امروزه در کشورهای پیشرفته چون دولتها نقش خود در توسعه تجارت الکترونیکی را درست انجام می‌دهند و سازمانها هم معمولا فرهنگ لازم و بسترهای مورد نیاز برای راه‌اندازی تجارت الکترونیکی را دارند، حرف آخر را در موفقیت یا شکست سازمانها مدل تجاری (Business Model) می‌زند.

به عنوان مثال Yahooو Google هر دو در یک کشور فعالیت می‌کنند، یکی موفق‌تر است و دیگری ناموفق‌تر است و علت آنهم در مدل تجاری آنها ‌است. تا حدی که Google که تا سه سال پیش کاملا ناشناخته بود امروزه ۸۰% بازار موتورهای جستجوگر را به خود اختصاص داده و نه تنها مستقیما ۵۵% بازار را گرفته بلکه بازار ۲۰% Yahoo و ۵% AOL را نیز از طریق Outsourcing به‌صورت غیر‌مستقیم سرویس می‌دهد. اهمیت Business Model مناسب برای موفقیت به معنی اهمیت پایین استفاده از تکنولوژی مناسب و برتر ) که Google از آن استفاده می‌کند ) نیست. بلکه به این معناست که استفاده از برترین تکنولوژی نیز بدون داشتن مدل تجاری مناسب بی‌حاصل خواهد بود.

شرکتهای بسیاری وجود دارند که با داشتن مدل تجاری بهتر علیرغم استفاده از تکنولوژی پایین‌تر از رقبایشان پیشی ‌گرفته‌اند. برای بازشدن بحث اجازه بدهید چند مثال از مدلهای تجاری موفق در تجارت الکترونیک برای شما بزنیم. زمانی که دوربینهای تحت وب (Web Cam) ابداع شدند بعضی از مهدکودک‌ها با استفاده از آن به مادران اجازه دادند از طریق اینترنت بچه‌هایشان را در مهدکودک ببینند تا مطمئن شوند با بچه‌هایشان بدرفتاری نمی‌شود. آن‌ها با دیدن فرزندانشان در هر لحظه، آرامش بیشتری پیدا می‌کردند و لذا مهدکودک‌هایی که این سرویس را ارائه می‌نمودند موفق‌تر بودند. اخیراً با استفاده از این ایده یک شرکت تعمیر کار خودرو سایتی را با استفاده از Web cam راه‌اندازی کرده است که با آن مشتریان در جریان پیشرفت تعمیرات خودروی خود قرار می‌گیرند. این مدل جدید در ارائه خدمات که از تکنولوژی پیچیده‌تری نیز استفاده نمی‌کند موفقیت چشم‌گیری را برای شرکت مزبور به همراه داشته‌است. مدل تجاری موفق دیگر مربوط به یک رستوران فرانسوی که به دنبال شروع بیماری جنون گاوی مثل بسیاری دیگر از رستورانها مشتریان خود را به میزان زیادی از دست داد چون مردم می‌ترسیدند در رستوران‌های بیرون غذا بخورند. این رستوران وب سایتی درست کرد که در آن اطلاعات مربوط به گاوی که گوشتش را در آن رستوران می‌خورید می‌توانید ببینید و یا کلیک دیگر شناسنامه بهداشتی و مزرعه‌ای که این گاو در آن بزرگ شده و عکس و تحصیلات گاودارش را هم مشتریان می‌توانند مشاهده کنند. این طرح تجاری موفق توانست مشتریان زیادی را به رستوران مزبور بازگرداند.

پس همان‌طوری که می‌بینید موفقیت طرح تجاری لزوماً وابستگی به استفاده از تکنولوژی‌های پیچیده‌تر نداشته و در شرایط یکسان از نظر زیرساختی، شرکتی که مدل تجاری مناسب‌تری دارد، موفق‌تر خواهد بود.

▪ روزنامه: به نظر شما در ایران با محدودیت‌هایی که در زیرساخت‌ها داریم، آیا می‌توان مدل تجاری موفقی ارائه نمود؟

ـ صددرصد! همین الان مدل تجاری که فروشگاه شهروند استفاده می‌کند علیرغم اشکالاتی که دارد مدلی است که ژن موفقیت در آن به ویژه در شرایط کشوری مثل ما وجود دارد زیرا در این پروژه اساس را بر بومی‌سازی تجارت الکترونیکی، یعنی فروش از طریق اینترنت با استفاده از زیرساخت‌های موجود قرار داده است. عدم وجود زیرساخت بانکی و اعتباری مناسب به صورت online مانع ورود این شرکت به حوزه تجارت الکترونیکی نشده است. مشتریان جنس را از طریق اینترنت می‌خرند و در منزل تحویل گرفته و همانجا هم پول را پرداخت می‌کنند. منظور من این نیست که مدل تجاری فروشگاه شهروند مدل کاملی است و یا اینکه سایت مزبور اشکالات فنی ندارد، بلکه منظورم این است که بومی‌سازی که در مدل تجاری آن انجام شده قابل استفاده در سایر فروشگاه‌های الکترونیکی نیز می‌باشد تا زمانی که بستر بانکی و اعتباری لازم در کشور فراهم گردد.

به عنوان مثال ما الان در تهران وب‌سایت‌هایی دارم که از طریق اینترنت نرم‌افزار و CD و… می‌فروشند. همچنین در تهران فروشگاه‌های online داریم که با استفاده از سایت اینترنتی خود سفارش مشتریان را گرفته و مواد غذایی و یا غذای آماده موردنظر مشتری را از فروشگاه‌ها دریافت و برایشان حمل می‌کنند. این مدل تجاری در شرایط ایران به خوبی جواب می‌دهد چون به بسترهای مخابراتی و بانکی و اعتباری کشور وابستگی زیادی ندارد و از طرف دیگر مصرف‌کنندگان (Target Market) این قبیل سرویس‌ها معمولاً کسانی هستند که دسترسی به کامپیوتر و اینترنت دارند و به همین دلیل این سرویس‌ها در کشور رو به رشد هستند.

امروزه در ایران مانند سایر کشورها توسعه انفجاری اینترنت در حال انتقال به تجارت الکترونیکی است. توسعه‌نمایی اینترنت در ایران یکی دو سال است که شروع شده و تجارت موجود نشان می‌دهد که توسعه سریع و تجارت الکترونیکی و دولت الکترونیکی هم به طور طبیعی به دنبال آن آغاز خواهد شد. به نظر چون ما نسبت به غرب در زمینه اینترنت و تجارت و دولت الکترونیکی با تاخیر عمل می‌کنیم، لازم است از تجارب آنها که قبلاً این راه را رفته‌اند استفاده کنیم تا بتوانیم با سرعت بیشتری عقب‌افتادگی خود را در این زمینه جبران کرده و در جایگاهی که واقعاً شأن و منزلت کشورمان است قرار بگیریم.

این تفکر که با ورود به تجارت الکترونیکی یک شبه سود سرشاری حاصل می‌شود خام و غلط است. باید توجه داشت که از هر ۱۰ شرکت متولد شده ، ۹ شرکت در همان آغاز امر با مشکلات مواجه شده‌اند

قبلا اکثر شرکتها نمی توانستند با کارکنان خود به راحتی ارتباط برقرار کنند. مدل E۲B مدل جدیدی بود که پس از ورود اینترنت به حوزه تجارت شکل گرفت

واژه تجارت الکترونیکی ( e- Commerce ) در حوالی سال ۱۹۹۶ یعنی حدود ۳ سال پس از ورود اینترنت به عرصه‌ی تجارت مصطلح شد

10 قاعده ویدئو مارکتینگ

امروزه جستجوی کاربران اینترنت برای محتوای ویدئو به صورت صعودی در حال رشد می باشد. در واقع، مردم بیشتر توسط ویدئو جذب می شوند و علاوه بر آن ویدئو را یک منبع قابل اعتماد می دانند.

ویدئو مارکتینگ یا بازاریابی از طریق ویدئو شکلی از بازاریابی اینترنتی است که از طریق ویدئو به جذب مخاطب می پردازد.

با توجه به اینکه بازاریابی از طریق ویدئو یک ابزار قدرتمند برای افزایش ترافیک سایت است و به رونق کسب و کار به طور چشمگیری کمک می کند؛ با این وجود هنوز بسیاری از صاحبان وب سایتها و مشاغل آن را نادیده می گیرند.

از آنجایی که کاربران به صورت مداوم ویدئوها را جستجو می کنند، لذا موتورهای جستجو همانند گوگل لینکی تحت عنوان ویدئو قرار داده اند و در نتایج جستجو، ویدئوهای مرتبط با کلمه کلیدی را نیز نمایش می دهند.

اگر شما در حال فکر کردن در مورد ایجاد ویدئوهای آنلاین برای ترویج کسب و کارتان هستید، ضروری است با اصول ویدئو مارکتینگ آشنا باشید تا ویدئوی شما در موتورهای جستجو بهینه سازی شود و عملکرد خوبی از آن به دست آورید.

در زیر 10 قاعده ویدئو مارکتینگ ارائه شده است تا با استفاده از آنها رتبه صفحات فرود ویدئو را در نتایج موتورهای جستجو بهبود و تعداد بازدید را افزایش دهید.

1- ایجاد یک عنوان که شامل کلمه کلیدی است

استفاده از کلمات کلیدی در عنوان ویدئو باعث می شود که موتورهای جستجو محتوای ویدئو را درک کنند. در این روش شما می توانید رتبه ای بالاتری برای جستجوهای مرتبط داشته باشید.

2- برای صفحه ویدئوی خود یک متن قرار دهید.

با قرار دادن یک متن خلاصه و بهینه شده بر اساس قوانین سئو در صفحه ویدئو، این امکان را به موتورهای جستجو می دهید تا محتوای ویدئوی شما را درک کنند.

3- استفاده از کلمه کلیدی «ویدئو»

اغلب کاربران هنگام جستجو ویدئو، از کلمه کلیدی «ویدئو» در عبارت جستجو استفاده می کنند؛ لذا بهتر است که این کلمه در تمام متا تگها قرار گیرد.

4- ایجاد بخش بازخورد، ارسال نظر

با قرار دادن بخش بازخورد یا ارسال نظر این امکان را به کاربران بدهید تا با شما در تعامل باشند. مطمئن شوید که همه نظرات را مشاهده و به همه آنها پاسخ می دهید.

5- ویدئو خود را در سایتهای اشتراک گذاری آنلاین و رسانه های اجتماعی به اشتراک بگذارید.

ویدئوهای خود را در YouTube، Vimeo و سایر سایتها اشتراک گذاری منتشر کنید زیرا این کار باعث افزایش ترافیک سایت می شود.

6- استفاده از استراتژی لینک

همانند همه محتواهای دیجیتال، در صفحات فرود ویدئو قواعد قراردادن لینک را رعایت نمایید. شما باید در این صفحات از لینکها داخلی و خارجی که مرتبط با ویدئوی شما هستند، استفاده کنید.

7- استفاده از عکس Thumbnail مناسب

یکی از عوامل مهم که به جذب کاربر کمک می کند و باعث می شود کاربر سریعتر ویدئوی شما را برای تماشا انتخاب کند، عکس Thumbnail ویدئو می باشد. پس عکسی را از ویدئو قرار دهید که اولاً کاربر را جذب کند و دوماً مفهوم فیلم را نمایش دهد.

8- استفاده از RSS

معمولاً کاربران ترجیح می دهند که یک RSS داشته باشند و محتوای مورد علاقه شان را در آنجا ببینند. با قرار دادن دکمه RSS در صفحه ویدئو، این امکان را به کاربران می دهید تا ویدئوهای را به RSS شان اضافه نمایند و در آینده به تماشای آن بپردازند.

9- ارسال بیش از یک ویدئو

قبل از راه اندازی کمپین بازاریابی از طریق ویدئو، مطمئن باشید که تعداد ویدئوهای شما از یکی بیشتر است. در این روش زمانیکه کاربراز تماشای یکی از ویدئوهای شما لذت می برد، احتمالاً تمایل دارد که سایر ویدئوهای شما را مشاهده نماید.

10- افزایش تعداد بازدیدکنندگان صفحه یوتیوبتان

زمانیکه تعداد بازدیدکنندگان زیاد باشد، احتمال قرار گرفتن در رتبه های اول نتایج موتورهای جستجو بیشتر می شود.

منبع : کاسپید

آداب جستجو در اینترنت

اغلب کسانی که با شبکه اینترنت کار می کنند، زمان زیادی را به جستجو بر روی شبکه می گذرانند. یافتن یک فرد، یک محصول، یک شرکت و بسیاری موارد دیگر می توانند هدف کاربر از جستجو بر روی شبکه باشند. شما نیز اگر تا به حال به جستجو بر روی اینترنت پرداخته باشید، متوجه شده اید که با توجه به حجم بسیار زیاد اطلاعات موجود بر روی شبکه یافتن اطلاعات مفید و مناسب کار ساده ای نیست. در واقع هرگاه به دنبال اطلاعاتی می گردید با دو سؤال مهم روبه رو هستند:

▪ چگونه جستجو کنیم ؟

▪ کجا جستجوکنیم ؟

درصورتی که بتوانید به این دو سؤال پاسخ مناسب و روشنی بدهید، به راحتی خواهید توانست اطلاعات مورد نظر خود را بر روی شبکه بیابید.

● چگونه جستجو کنیم ؟

جستجو کردن نیز مانند هر کار دیگری آداب و رسوم خاص خود را دارد. در واقع اکثر سایت هایی که امکان جستجو را برای شما فراهم می آورند، الگوی یکسان و استانداری را برای دریافت عبارت پرس وجو از شما دارند. شما می توانید با به کار بردن این الگوها و استفاده از نحوه نگارش صحیح عبارات جستجو، اطلاعات صحیح را به دست آورید و اپراتورهای زیر، اپراتورهای استانداردی هستند که در اکثر سایت هایی که امکان جستجو را فراهم آورده اند، قابل استفاده می باشند.

▪ AND : هنگامی که شما به دنبال صفحاتی می باشید که حاوی چند کلمه یا عبارت معین باشند از این اپراتور استفاده کنید. به طور مثال زمانی که به دنبال اطلاعاتی در مورد اینترنت و امنیت هستند عبارت Internet And Security را مورد استفاده قرار دهید.

▪ OR : زمانی که وجود حداقل یکی از چند کلمه یا عبارات معین در صفحات، مورد نظر شما باشد، اپراتور OR را در بین این کلمات به کار گیرید. به طور مثال Internet Or Security، صفحات سایت هایی را در اختیار شما قرار خواهد داد که دارای اطلاعاتی در مورد اینترنت، امنیت یا هر دو باشند.

▪ + : این اپراتور به عنوان پیشوند قبل از کلمات مورد نظر به کار می رود. در واقع کلماتی که پیش از آنها این اپراتور گذارده شدند، لزوماً در نتایج جستجو وجود خواهند داشت. Internet+Security صفحات و سایت هایی را در نتایج حاصله از جستجو بر می گرداند که لزوماً دارای لغت امنیت هستند، اما اینترنت می تواند در آنها وجود داشته یا نداشته باشد.

▪ – : این اپراتور که همانند اپراتور قبلی به صورت پیشوند به کار می رود، عدم وجود کلمه پسین خود را از سایت جستجو می خواهد. یعنی نتایج حاصل از جستجو لزوما کلمه پس از این اپراتور را نخواهد داشت. به طور مثال Internet-Security صفحاتی را در اختیار شما قرار می دهد که دارای لغت اینترنت باشد، اما نامی از امنیت در آن صفحات ذکر نشده باشد.

▪ ” ” : هرگاه به دنبال یک عبارت هستید و می خواهید کلمات به همان شکل و ترتیب در متن سایت های نتایج جستجو یافت شوند، از این اپراتور استفاده کنید، به طور مثال زمانی که به دنبال اطلاعاتی در مورد امنیت شبکه های کامپیوتری هستید باید عبارت “Network Security” را وارد نمایید. در صورتی که به جای این عبارت از +Network+Security استفاده نمایید، اگر درصفحه ای کلمه Security در ابتدای آن و Network در جای دیگری ذکر شده باشد، این صفحه نیز به عنوان نتیجه جستجو در اختیار شما قرار خواهد گرفت در حالی که حاوی اطلاعات مورد نظر شما نیست.

این اپراتور به عنوان پسوندی به معنای هر حرف یا مجموعه از حروف به کار می رود به طور مثال درصورتی که به دنبال Inter* بگردید، تمام صفحاتی که شامل کلمه های Internet، Internal، International و هر کلمه دیگری که با Inter شروع می شود و دارای پسوندی در ادامه است، به عنوان نتیجه به شما برگردانده خواهد شد.

▪ () : در صورتی که بخواهید عبارات جستجوی پیچیده تری را ایجاد نمایید، می توانید از پرانتز استفاده کنید. به طور مثال اگر به دنبال مشکلات نرم افزاری یا سخت افزاری هستید، می توانید از عبارت (Software Or Hardware) Problems استفاده نمایید.

تعداد این اپراتورها در موتورهای جستجو بیشتر است اما به دلیل کاربرد کم سایر موارد و طولانی شدن مطلب، از ذکر اونها صرف نظر میکنیم. دوستان علاقه مند می توانند در منابع آموزشی اینترنت اطلاعات کاملی بدست آورند.

● کجا جستجو کنیم ؟

حال که توانستیم عبارت مناسب برای جستجو را بسازیم، باید این عبارت را در یک سایت جستجو نماییم تا به نتایج مورد نظر دست یابیم. یکی از سایت های بسیار متداول برای جستجو Google است. اگر با استفاده از این سایت به نتایج دلخواه خود نرسیدید، استفاده از سایت هایی مانند Yahoo و Altavista توصیه می شود.

در صورتی که به دنبال موضوعی کمیاب هستید و با استفاده از دو مجموعه فوق نتوانستید به جواب مناسب دست یابید، از سایت هایی مانند Mamma و Meta Crawler استفاده نمایید. این دو سایت از مجموعه ای هستند که اصطلاحا به آنها موتور فرا جستجو (Meta Search Engine) گفته می شود و زمانی که شما بر روی یکی از اعضای این گروه سایت ها جستجو می کنید، پرس و جو به سایت های جستجوی دیگر فرستاده می شود و پاسخ های گرفته شده از مجموعه لیست ها به صورت یک لیست در اختیار شما قرار می گیرد.